تعصب و پلتفرم های رسانه اجتماعی
نویسنده: ناهید اکرمی
در گذشته استمرار زمانی در مجاورت جغرافیایی مبنای ساخت اجتماعی واقعیت بود. بر این اساس جمعی از انسان ها به دلیل مواجه مکرر در طول زمان بر الگویی از مفهوم ها، درک ها و رفتارها توافق می کردند. به تبع آن نظریه های رایج علوم انسانی با پیش فرض استمرار زمانی در مجاورت جغرافیایی شکل گرفتند. امروزه امّا ظهور پلتفرم های رسانه اجتماعی ساختار جامعه های انسانی را دگرگون کرده است. انقلاب پلتفرم های رسانه اجتماعی در علوم انسانی گذر از ساخت اجتماعی واقعیت زمان مند و مکان مند به ساخت اجتماعی واقعیت غیرزمانمند و غیرمکانمند است. با اینحال حذف قید زمان و مکان از ساخت اجتماعی واقعیت به معنای یک کاسه شدن تمام جامعه های انسانی نیست. تصور عموم بر این است که پلتفرم های رسانه اجتماعی نوعی فضای آزاد برای تبادل نظر مخاطبان است.
پلتفرمهای رسانه اجتماعی از یک سو با حذف قید مکان و زمان امکان همگرایی بیشتر را فراهم می کنند. در پلتفرم های رسانه اجتماعی نمادهای فرهنگی در قالب محتوای قابل ذخیره بدون قید زمان و مکان امکان مشارکت در ساخت اجتماعی واقعیت را برای همگان فراهم میکنند. پلتفرمهای رسانه اجتماعی از سوی دیگر با شبکه سازی امکان واگرایی بیشتر را فراهم میکنند. کاربران پلتفرمهای رسانه اجتماعی تمایل بیشتری به قرارگرفتن در شبکهای از نمادهای فرهنگی دارند که با عقاید شخصی آنها همخوانی داشته باشد. در پلتفرمهای رسانه اجتماعی شبکه سازی بر پایه نمادهای فرهنگی موجب هرچه متعصب تر شدن اعضای شبکه می شود.
پیشینه پلتفرمهای رسانه اجتماعی در ایجاد گسست اجتماعی در مورد مقولات فرهنگی مشخص است. پژوهشها نشان میدهد رفتار عمومی مخاطبان پلتفرمهای رسانه اجتماعی جذب شدن به شبکه ها پیرامون یک سوژه، همراهی با نظرات اعضای شبکه، حرکت در وادی تعصب و همراهی در انتشار محتوای تعصب آمیز در مورد سوژه است. همگرایی اعضای یک شبکه در واگرایی با اعضای دیگر شبکهها پیرامون یک سوژه موجب گسست اجتماعی خواهد شد. خطر همگرایی در واگرایی وحشت گسست اجتماعی را موجب شده است. احساس خطر از گسست اجتماعی نقطه شروع فعالیت برای تحلیل محتوای پلتفرم های رسانه اجتماعی است. برای جلوگیری از گسست اجتماعی باید محتوای پلتفرم های رسانه اجتماعی مورد تحلیل قرار گیرد. تحلیل محتوای پلتفرمهای رسانه اجتماعی فرآیند جمع آوری و تحلیل و در صورت نیاز توسعه ابزار مناسب بر اساس محتوای پلتفرمهای رسانه اجتماعی است. این ابزارها توانایی شناسایی روند شکل گیری تعصبات در شبکه و در صورت نیاز انجام اقدام مناسب را در اختیار قرار می دهد.